Nota Prévia: uma prevenção
Se o/a leitor/a não está familiarizado/a com a Língua Mirandesa, sugiro que, para facilitar a compreensão do texto, o leia a meia-voz. Se, mesmo assim, sentir qualquer dificuldade em compreender o sentido ou descobrir o significado de alguma palavra menos usual ou cuja grafia se afasta mais da portuguesa, não hesite em consultar o Dicionário cujo “link” pode encontrar no final do texto.
Breves notas sobre a grafia do Mirandês
Em Mirandês, não se pronuncia o som v, que é substituído pelo da letra b; usualmente, o prefixo des é substituído, consoante os casos, por ç ou z no início da palavra; para não se confundir com a contração da preposição a com o artigo definido o, que, em Mirandês, se escreve e lê al, o artigo definido o escreve-se l, mas lê-se também al; salvo raras exceções, os ditongos nasais ão e õe escrevem-se an e on; o m final das palavras portuguesas é, no Mirandês, substituído pela letra n; geralmente, o l inicial das palavras é substituído pelo dígrafo lh; já o dígrafo ch, em Mirandês, lê-se sempre tch; talvez por, inicialmente, ser apenas uma língua falada, o Mirandês tende a contrair os pronomes, artigos, preposições e as conjunções com as palavras seguintes, quando estas são iniciadas por vogal.
Postal eilustrado
A las amigas i als amigos que ténen amostrado coraige pa se botáren a ler ls mius testos – arriba de todo, son las memórias de la mie anfáncia an Angueira –, i pula pacéncia cun que me ténen aturado, tengo, oumenos, que bos dezir:
Oubrigado!


Inda agora, quedando pa trás l outonho, antremos ne l eimbierno i stamos yá na Natebidade. Tengo, anton, que bos dezir outra cousa:
Buonas Fiestas!



L anho bielho stá quaije a findar-se i, cun la mesma priessa cun qu’el se bai ambora i scapando, l Anho Nuobo stá quaije a chegar.
Debido a la pandemie i a la guerra, ls anhos 2020, 2021 i 2022 fúrun ũa zgrácia pa l mundo i pa toda la gente. Ne l final de febereiro de 2022, la “ouperaçon special” de las tropas russas na Oucránia puso l restro de l mundo an sobressalto. Bá lá que la cousa nun le cuorriu cumo speraba l sou mandante. Pus, agora, fingindo ser la birge mais hounesta, inda mos quier fazer crer que la culpa ye de la sue bítima i nó del. Assi i todo, nun para d’arrasar todo quanto puode solo pa fazer sufrir i morrer de friu la gente oucraniana.
Assi i todo, oumenos, algũas cousas 2020 i 2022 mos traírun de buono: ls amaricanos i ls brasileiros mandórun a aquel sítio la “trumpa” i l sou arremedo dun cachico mais a sul, qu’eilhes i tamien nós, tubimus q’aturar quatro anhos. Até q’anfin!… Bondada un anho, que yá era de sobra! Anton, quatro anhos parcírun quaije ũa eiternidade! Assi i todo, eimitando i amostrando ser tan “republicano” i “democrata” cumo Bokassa i Idi Amin, aquel aldrabon tamien nun se dá bien cula aritmética. Assi, cun mais de siete milhones de botos a menos que l Persidente eileito, anda por ende a refilar. Cumo se fússemos tontos, inda porriba mos quier cumbencir de que, se nun fusse ũa “fraude gigantesca”, el ye que serie l bincedor de las eileiçones! I nun ye q’alguns amaricanos, cumoquiera de la mesma témpera del, inda acredítan ne l charlaton! I nun ten eimenda!… Campion de las aldrabices, quien l’oubir dirá que l fanfarron acredita mesmo neilhas. Para mais, l perjunçoso cuida que todo roda a la buolta de l sou ambelhigo. Por sue beç, la sue cópia de mais a sul ampeçou por quedar sin pio. Pa lhá disso, custando-le a acreditar i a aceitar, parcie nun haber modo de se cumbencir de que, tamien a el, le passou l mesmo q’aquel. Cumo se bei i questumaba dezir tiu Zé Luís Pero, tanto l oureginal cumo la cópia, ambos a dous ténen muitas culidades, mas ningũa buona!
Tamien por bias de la çcubierta ou criaçon de la bacina, oumenos, tenemos agora la spráncia de que, acabando de beç l suonho malo de ls anhos 2020, 2021 i 2022, 2023 seia bien melhor. Tengo, anton, que bos desear inda outra cousa mais:
Feliç 2023! Que, spertando deste suonho malo que tubimos an 2020, 2021 i 2022, todo mundo tenga un Anho Nuobo de-lei!
Un abraço a todas i todos i a cada ũa i un de bós.
Para saber o significado de algumas palavras mais difíceis, sugiro a consulta do sítio
http://www.mirandadodouro.com/dicionario/
Para ficar a saber um pouco mais sobre Angueira, pode ir até lá e/ou pedir a sua adesão a “Angueira Atalaia”:
Angueira cunBida!